po dawnemu
  • Skąd rodzynki?
    29.01.2015
    29.01.2015
    Witam,
    zastanawiam się nad nazwą rodzynki. Przy większości owoców ich suszona forma ma nazwę suszona morela, suszony banan, suszone pomidory itd. Jednak suszone winogrona mają swoją własną nazwę – rodzynki. Dlaczego i skąd ta nazwa?
    Dziękuję z góry za pomoc
    Pozdrawiam
  • Skąd się wzięła polszczyzna?
    14.11.2007
    14.11.2007
    Szanowni Państwo,
    dość powszechnie spotykam się z poglądem, że polszczyzna powstała w oparciu o dialekt wielkopolski i małopolski przy niewielkim udziale mazowieckiego. Co było powodem, że to właśnie te, a nie inne dialekty (np. brak udziału dialektu śląskiego) stały się podstawą polszczyzny ponadregionalnej?
    Łączę wyrazy szacunku i serdeczne pozdrowienia,
    Filip Cerkaski
  • skon i zgon
    30.04.2014
    30.04.2014
    Dlaczego rzeczownik od czasownika skonać brzmi po polsku zgon, a nie skon, jak w języku czeskim?
  • skróty
    28.09.2006
    28.09.2006
    Szanowni Państwo,
    dlaczego po skrócie agd. jest kropka, a po rtv już nie? Poza tym zastanawia mnie, jaki jest poprawny skrót od metra kwadratowego: mkw. (jak podaje słownik) czy m kw. (jaki spotykamy w poradni)?
    Dziękuję i pozdrawiam całą Redakcję
    Michał M.
  • słowa bardzo dwuznaczne
    17.02.2012
    17.02.2012
    Witam!
    Będąc za granicą na spacerze podczas wietrznej pogody, wyrwało mi się popularne określenie panujących w tamtej chwili warunków atmosferycznych zawierające czasownik piździć. Tłumacząc nieznającemu języka polskiego towarzyszowi genezę tej frazy, uwagę mą zwrócił ten czasownik i jego znaczenie, dość odległe od rzeczownika, od którego – jak przypuszczam – pochodzi. Jaka jest etymologia słowa piździć i czy wiadomo, dlaczego ma takie, a nie inne znaczenie?
    Pozdrawiam
    Gerwazy
  • Słowacja i Dominikana
    18.01.2019
    18.01.2019
    Szanowny Panie/Pani,
    powszechnie można usłyszeć, że ktoś był na Słowacji, na Dominikanie, na Węgrzech, na Ukrainie. O ile ostatnie z określeń wydaje mi się poprawne (można być na Ukrainie, podobnie jak można być na Mazowszu, gdyż Ukraina to również kraina historyczno-geograficzna), pozostałe 3 przypadki zdają się być błędne, bowiem żadne z tych państw jest ani krainą, ani wyspą. Stąd poprawne wydaje mi się w Słowacji, w Dominikanie, w Węgrzech.

    Czy poprawnie myślę?
    Tomasz
  • Spoczywaj w (s)pokoju
    2.09.2014
    2.09.2014
    Witam.
    Która forma jest poprawna: „Spoczywaj w pokoju” czy „Spoczywaj w spokoju”?
    Pozdrawiam
    Maciej Mączyński
  • stare, dobre czasy
    20.06.2015
    20.06.2015
    Szanowni Państwo,
    zastanawia mnie interpunkcja wyrażenia stare(,) dobre czasy. Wytyczne o przydawkach równorzędnych lub nie są tu dla mnie trudne do zastosowania. Ja bym postawił przecinek, bo bez niego wygląda to tak, jakbyśmy spośród różnych dobrych czasów wspominali te stare. Zdaje mi się, że po to określenie sięga się raczej, myśląc o czasach zarówno dawnych, jak i takich, które dobrze wspominamy.
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • stoi jak byk
    19.09.2007
    19.09.2007
    Witam,
    chciałem się zapytać, skąd wzięło się powiedzenie, że coś jest napisane jak byk. Używa się go, gdy chce się wskazać, że coś w tekście jest jasne, napisane wyraźnie i w pełni zrozumiałe. Czy chodzi tu o alegorię do wielkości (byk jako zwierze duże jest widoczne i nie do przeoczenia)?
    Chciałem się również zapytać, czy powiedzenie to jest poprawne gramatycznie – wszak byk nie może być napisany.
  • stolica
    12.04.2005
    12.04.2005
    Witam.
    Mam takie pytanie, na które – by odpowiedzieć – z pewnością wystarczyło by jedynie zerknąć do słownika etymologicznego, ale jeśli już mam taką możliwość… Zatem do rzeczy. Zastanawiałem się ostatnio nad etymologią słowa stolica i pierwszym skojarzeniem, jakie przyszło mi do głowy było sto ulic. Czy mogliby Państwo przytoczyć właściwą etymologię i w ten sposób zweryfikować moje domniemania? Będę serdecznie wdzięczny za pomoc.
    Z wyrazami szacunku
    Radek Wiercioch
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego